Halkımız tarafından uzun yıllardır tarımı yapılan, o bölgenin iklimine, toprağına, suyuna ve hastalık-zararlılarına adapte olmuş bitkilerden elde edilen ve yıllarca ‘meyveden tohum-tohumdan meyve’ tekniğiyle süregelip günümüze ulaşmış olan tohumlardır.
Yerel tohumlardan yetiştirilen bitkilerin adaptasyonu yüksek, dayanımı fazladır, bölgenin hastalık, zararlı ve ekolojik şartlarına dayanıklıdır. Yetiştirildikleri bölgeye has olduklarından acarlarmış bitkilerdir. Bu bitkilerden elde edilen ürünlerin ise kalitesi ve aroması yüksektir.
Yerel tohumlar o bölgenin genetik zenginliğini yansıtır. Bir bölgede ne kadar yerel tohum çeşidi varsa o bölge bir o kadar verimli ve bitkisel zenginliği fazladır.
Yerel tohumlar uzun bir süreçte doğal genetik çaprazlamalar sonucu çeşitlenerek oluşmuştur. Beğenilen çeşitlerden alınan tohumlar yıllarca üst üste ekilerek artık o bölgeye adapte olmuş ve o bölgeye özelleşmiş çeşitler oluşmuştur. Bu çeşitlerin kaybolmaması için korunması ve genetik kararlılığının devamı için izole ortamlarda çoğaltılarak yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Her ne kadar doğada doğal çaprazlama ve seleksiyon devam etmekteyse de bugüne kadar gelmiş yerel çeşitlerimizin devamlılığı için koruma tedbirlerinin de alınması gerekmektedir.
Yerel tohumlar ait oldukları bölgenin şartlarına uyum sağlamışlardır. O bölgeye özelleşmiş, o bölge ile özdeşleşmişlerdir. Hatta artık isimleri o bölgenin ismi ile anılmaya başlanmıştır. (Karabağlar Yayla Kavunu, Ortaca Körüklü Biberi, Dokuzçam Fasülyesi vb.)
Bu tür özel bitkilerin olduğu bölgelerde hibrit ya da standart olsun başka bir çeşidin yetiştirilmesi o bitkinin genlerinin karışmasına ve zaman içinde o özel bitkinin kaybolarak farklı çeşitlerin oluşmasına yol açmaktadır. Bu tür özel bir bitkinin günümüzde halen varlığını sürdürebilmesi o bölgede başka çeşitlerin yetiştirilmemiş olmasına bağlıdır. Günümüzde özellikle Muğla gibi polikültür (çoklu tarım) alanlarda yetiştirilmeye başlanan yeni çeşitler sebebiyle eski tohumlarımız hızla yok olmaya başlamıştır.
Muğla’mıza has bu bitki ve tohumların korunması Muğla’nın genetik mirası açısından önem teşkil etmektedir. Yüzyıllardır kendine genetik bir zenginlik oluşturmuş olan ilimizin bu önemli çeşitleri teker teker ortadan kaybolmadan Tohum Merkezimiz tarafından koruma altına alınmakta ve bu genetik mirasımız gelecek nesiller için saklanmaktadır. Bunun yanında teknik ekibimizce çoğaltılan yerel tohumlarımız halkımızın kullanımına ücretsiz olarak sunulmaktadır.